Het co-creatieteam, bestaande uit inwoners en betrokkenen uit en rondom de Hegewarren, heeft op 7 oktober twee voorkeursalternatieven voor de Hegewarren aangeboden aan bestuurders van Wetterskip Fryslân, Provincie Fryslân en de gemeente Smallingerland. Het zijn twee van de eerder gepresenteerde concepten: Polderaquarel en Open & Natuurlijk. De voorkeursalternatieven zijn inclusief een advies en aanbevelingen overhandigd aan de besturen van de overheden.
Hegewarren in veenweidegebied
De bodem in de Hegewarren zakt en het waterbeheer wordt er ingewikkelder. Door het dalende veen komt er veel CO2 vrij en door lagere grondwaterstanden verdrogen omliggende natuurgebieden. En de Hegewarren ligt naast het stikstofgevoelige natuurgebied de Alde Feanen. Bijna een jaar heeft een groep inwoners en betrokkenen uit en rondom de Hegewarren gewerkt aan oplossingen voor de toekomst van deze polder in het veenweidegebied. Ze deden dat vanuit het zogenaamde co-creatieteam.
Polderaquarel
In de variant Polderaquarel wordt stapsgewijs toegewerkt naar een polder met bloem- en kruidenrijke graslanden. In stappen gaat het waterpeil omhoog om de vereiste verhoging van de grondwaterstand te bereiken. Het laagste deel van de polder wordt moerasnatuur. Een deel van de polder kan gebruikt worden voor extensieve landbouw.
Open & Natuurlijk
Water krijgt de hoofdrol in deze voorkeursvariant. De Hegewarren verandert grotendeels in moerasnatuur en open water. Het waterpeil wordt verhoogd naar boezemniveau. Zo zijn er vrijwel geen polderkades meer nodig. Het waterrijke landschap wordt ingezet om verschillende vormen van recreatie en natuur te versterken. Nieuwe recreatieve vaarverbindingen tussen de Kromme Ee en de Grutte Krite maken dit alternatief ook op regionale schaal interessant voor recreatie.
In deze voorkeursvariant is een vaarweg voor beroepsvaart van Drachten naar het Prinses Margrietkanaal mogelijk. De mogelijkheid om een vaarweg in te kunnen passen was een van de randvoorwaarden die het co-creatieteam meekreeg.
Adviezen en aanbevelingen van het co-creatieteam
Met de twee voorkeursalternatieven laat het co-creatieteam zien dat er iets te kiezen valt. De alternatieven vertegenwoordigen uiteenlopende kwaliteiten en kansen voor de Hegewarren. Het co-creatieteam geeft de beslissers mee: kies voor een investering in kwaliteit en maatschappelijk rendement. Het co-creatieproces heeft laten zien dat het toevoegen van veel renderende functies niet bij de schaal en de kwaliteiten van de Hegewarren past; het gaat ten koste van de kwaliteiten die het co-creatieteam met de alternatieven beoogt. Ook geeft het co-creatieteam aan dat ze graag in gesprek blijft met de overheden tijdens het besluitvormingsproces en de verdere uitwerking die daarna volgt.